Verkeerssturing vroeger en nu

Van tekstkarren tot geautomatiseerde signalisatie

Tegenwoordig is alles met elkaar verbonden. Op onze camera's zien we wat er op de snelwegen gebeurt. Onze dynamische signalisatie werkt grotendeels automatisch. Weggebruikers kunnen op elk moment realtime verkeersinformatie vinden op onze website. En via open data delen we onze verkeersinfo met commerciële serviceproviders. Wat een verschil met 25 jaar geleden!

15 tekstkarren Voor de eerste verkeerssturing op de snelwegen tussen Antwerpen en Rotterdam maakte het jonge Verkeerscentrum gebruik van 15 tekstkarren. Met behulp van een computer konden daarop boodschappen worden weergegeven om weggebruikers te waarschuwen voor hinder of om een omleiding mee te geven. Een technicus bracht de tekstkar naar de locatie en haalde ze later weer weg. In 1999 werden de tekstkarren voor het eerst ingezet tijdens werkzaamheden in de Kennedytunnel en voor de verkeersgeleiding naar de parkings bij de opening van het S.M.A.K. in Gent.

" Onze eerste communicatie was beperkt, want we konden alleen voorgeprogrammeerde beelden op de tekstkarren zetten. Een nieuw beeld plaatsen vanop afstand, lukte toen nog niet. Als we een volledig nieuwe boodschap wilden communiceren, moest een collega naar de tekstkar rijden om dat nieuwe scenario op te laden. Dat was niet zonder gevaar, want vaak stond de tekstkar op de middenberm van de snelweg. Tegelijk moesten we ook een hele administratie bijhouden om te weten welke beelden er precies in de bibliotheken zaten van de verschillende tekstkarren.” Patrick Deknudt, teamhoofd Team Dynamisch Verkeersbeheer

Eerst dynamische tekstborden ... In juni 2001 nam het Verkeerscentrum de eerste dynamische tekstborden of VMS-borden in gebruik. Voor de oplevering van die borden was een delegatie van het Verkeerscentrum naar de fabrikant in Oostenrijk gereisd.

Het grootste voordeel van VMS? De verkeersleiders konden voortaan vanop afstand waarschuwingen en routeadvies boven de snelweg afficheren. De primeur was voor de E17 van Gent naar Antwerpen. Vanaf maart 2002 werden VMS-borden gebruikt voor verkeerssturing in de regio Antwerpen. Later volgden er ook in Gent, op het knooppunt van Lummen en in Brussel. Samen met de VMS-borden kwamen er ook veel verkeerscamera’s. Daarvoor moest trouwens een uitgebreid glasvezelnetwerk worden aangelegd.

De VMS-technologie was state of the art. In elk bord zaten meer dan 20.000 ledlampen, elk met een optische lens om het licht zo goed mogelijk te bundelen. Werken met ledverlichting in VMS-borden was toen allesbehalve evident, want de beschikbare diodes gaven niet altijd genoeg licht om de tekst duidelijk leesbaar op het bord te krijgen. Ze gingen ook vaak snel stuk. Maar de inspanningen van het Verkeerscentrum om met vernieuwende technische oplossingen te komen, hebben geloond: veel van de VMS-borden van toen hangen nu nog steeds boven de snelwegen.

VMS-borden in de fabriek in Oostenrijk.

… daarna ook dynamische rijstrooksignalisatie In juni 2003 gingen medewerkers van het Verkeerscentrum opnieuw naar Oostenrijk. Dit keer voor de oplevering van borden voor dynamische rijstrooksignalisatie of RSS-borden. Met die borden kunnen verlaagde maximumsnelheden opgelegd worden voor meer verkeersveiligheid en een betere doorstroming. De eerste RSS-borden werden ingezet tijdens de werkzaamheden voor de vernieuwing van de Antwerpse Ring in 2004 en 2005. Daarna werd het systeem op grote schaal uitgerold in Vlaanderen. Voor de dataverbinding via het glasvezelnetwerk tussen het Verkeerscentrum en de signalisatie werd voor het eerst IP-technologie gebruikt.

In de beginjaren moesten de verkeersleiders de RSS-borden nog handmatig instellen. Tegenwoordig gaat dat volledig automatisch. Zodra de meetlussen in het wegdek vertraagd verkeer of een incident detecteren, berekent en afficheert de RSS zelf de meest geschikte maximumsnelheid boven de weg.