Technische Controlezaal: een lange geschiedenis

De geschiedenis van de technische controlezaal VTC gaat veel verder terug in de tijd dan die van het Verkeerscentrum zelf. De huidige technische controlezaal ontstond uit de wachtdiensten die de afdelingen Elektriciteit en Mechanica (EMA, EMG) van het Departement Leefmilieu en Infrastructuur (LIN) eind jaren 70 van de vorige eeuw oprichtten, met vestigingen in Antwerpen en Gent. Na hun fusie in 2010 werd ingezet op een eengemaakte controlezaal vanuit Antwerpen voor heel Vlaanderen. De Gentse operatoren zouden nadien naar Antwerpen overkomen.

Jos Hennissen, teamhoofd VTC/Bewaking en Monitoring Infrastructuur

Al in de jaren 80 maakten de operatoren voor technische bewaking gebruik van een informaticasysteem. Ook werd er al vroeg geëxperimenteerd met elektronische alarmsystemen, eerst via modems en telefonie, later via internet en glasvezel.

Als de politie of hulpdiensten een dringend technisch probleem willen melden, bijvoorbeeld schade aan de weg, nemen ze rechtstreeks contact op met VTC. Vroeger werden die oproepen tijdens de kantooruren door de wegendistricten behandeld. Maar hoe sneller het Verkeerscentrum kan reageren, hoe veiliger voor de weggebruiker. In de winter werkt VTC nauw samen met de strooidiensten en de politie om de wegen ijsvrij te houden.

Een belangrijke taak van VTC is het bewaken en, sinds de invoering van een nieuwe lichtvisie in 2011, ook het schakelen van de verlichting op de snelwegen. De verlichting is daar ‘s nachts uit als dat mogelijk is en staat aan wanneer dat nodig is voor de verkeersveiligheid. Als hulpdiensten het nodig hebben, kunnen ze altijd aan de operatoren vragen om het licht alsnog aan te zetten, bijvoorbeeld als ze 's nachts moeten ingrijpen na een ongeluk.

Jos Hennissen, teamhoofd VTC/Bewaking en Monitoring Infrastructuur: “Onze technische bewaking staat of valt met 3 dingen: onze medewerkers, onze procedures en onze technologie. Dankzij hun jarenlange ervaring vinden de operatoren zelfs op de moeilijkste momenten snel een oplossing. Dat is niet evident, want ze werken vanop afstand en zijn afhankelijk van andere collega’s.

Wat onze procedures betreft: bij elke melding moeten we onmiddellijk een scenario starten op basis van vaak beperkte informatie, en daarbij moeten we ook kunnen rekenen op actuele detailgegevens over de infrastructuur en de te contacteren personen.

En dan de technologie: hoe slimmer de apparatuur, hoe preciezer de informatie over storingen waarmee de operatoren aan de slag moeten. Dankzij de technologische vooruitgang kunnen we steeds meer, maar het brengt ook uitdagingen met zich mee. Er kan meer kapot gaan. Omdat er steeds meer apparatuur bij komt en alles meer met elkaar verbonden is, wordt de diagnose van storingen moeilijker.”

Het weer laat zich voelen Jos Hennissen: “In VTC voelen we sterk de impact van weersomstandigheden. Bij regen krijgen we een pak meer meldingen van problemen met pompen en waterafvoer. Tijdens hittegolven komt asfalt omhoog. Bij vriesweer zijn het putten in de weg. Na de dodelijke storm op Pukkelpop in 2011 was het 3 dagen lang alle hens aan dek in VTC. In februari van datzelfde jaar knapten in één etmaal tijd 2 verlichtingspalen. Ongezien, want die palen zouden bestand zijn tegen 40 jaar in de meest extreme weersomstandigheden. Het heeft geleid tot directe actie op als ‘verdacht’ beoordeelde palen in heel Vlaanderen. Ook de inspectiestrategie van een reeks installatietypes werd bijgestuurd.”

Informatiekwaliteit en -veiligheid Jos Hennissen:“Vandaag zetten we in op 2 grote uitdagingen. We willen zo weinig mogelijk nutteloze interventies en valse alarmen. Daarom trainen we onze operatoren nog meer en blijven we onze technologie verbeteren. Daarnaast is er de uitdaging van de informatieveiligheid. Onze daadkracht wordt sterk bepaald door de kwaliteit van de informatie die we in VTC binnen krijgen. Die willen we ook maximaal delen met de politie en onze aannemers. Maar wat met foto’s waarop naast onze infrastructuur ook mensen te zien zijn, bijvoorbeeld in de liften van de Antwerpse voetgangerstunnel? Hoe privacy garanderen zonder in te boeten op de snelheid van onze interventies?”