Mobiliteit met oog voor de natuurlijke omgeving

NATUUR & KLIMAAT- De Vlaamse Regering wil het energieverbruik van de overheid tegen 2030 met minstens 35% laten zakken. Hoe wij hier afgelopen jaar aan meewerkten? We verkleinden onze voetafdruk, zorgden voor meer waterinfiltratie en verbonden opnieuw natuurgebieden.

Lagere CO2-uitstoot en duurzamere wegenbouw

We willen onze ecologische voetafdruk nog meer verkleinen en nog meer besparen op onze energiekosten. Zo zetten we onze verleddingsoperatie van verlichting langs autosnelwegen en gewestwegen verder. Vorig jaar onderzochten we ook hoe groene stroom onze eigen elektrische installaties van energie kan voorzien, met onder andere een pilootproject aan het complex Zelzate-West waar 5.000 m2 zonne­panelen de Debbauts- en Zelzatetunnel zullen voeden.

Ook gebruiken we steeds vaker duurzame technieken en circulaire materialen bij wegenbouwprojecten, denk bijvoorbeeld aan de TOTEM-tool. Daarmee brengen we de milieukosten van onze projecten omlaag. Met inzet van de CO2-prestatieladder stimuleerden we kandidaat-aannemers ook om hun CO2-uitstoot zo laag mogelijk te houden. Voor de werken aan de verkeerswisselaar R8/A19 in Kortrijk en de aanleg van de fietsbruggen op de N747 in Pelt werkten we met die ladder.

Meer hemelwater naar de bodem

De afgelopen jaren pasten we ook onze infrastructuur aan om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. Waterinfiltratie is hier een belangrijk onderdeel van. Zo waren er in 2023 verschillende projecten waar we geen aansluiting op de riolering meer voorzagen, maar werkten met berm- en grachtinfiltratie, zoals het proefproject rond waterinfiltratie aan de N10 en de N17 en de ontharding van 1 hectare grond bij de heraanleg van de N58 in Menen.

Samen met het Departement Omgeving startten we in 2023 ook met het in kaart brengen van het onthardingspotentieel van gewest- en autosnelwegen en met de opmaak van richtlijnen rond verhardingsarm ontwerpen.

Ontsnipperen, ontsnipperen, ontsnipperen

In 2020 werd het Vlaams Actieprogramma Ecologische Ontsnippering (VAPEO) – deel I (Wegen) goedgekeurd door de ministers van Mobiliteit en Openbare Werken en van Omgeving.

Samen met het Departement Omgeving en het Agentschap Natuur en Bos – en wetenschappelijk ondersteund door het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) – realiseerden we 4 grote ontsnipperingsprojecten:

  • N771 Ecovallei in Dilsen-Stokkem
  • E40 Bermbrug in Bertem
  • E17 Bermbrug in Waasmunster
  • E403 Aanpassing onderdoorgang voor medegebruik natuur/recreatie in Kortrijk

We startten ook studies op naar 2 ecoducten:

  • A12 Ecoduct met medegebruik natuur in Meise
  • N253 Ecoduct in Huldenberg

3 projecten zijn in aanleg:

  • R0/E19 Ecoduct Hallerbos in Halle
  • N76 Ecovallei Zwartberg in Oudsbergen
  • N71 Ecoduct in Lommel

Met het nieuwe Vademecum Weginfrastructuur deel Natuurtechniek als houvast, werkten we verder aan de integratie van kleinere ontsnipperingsmaatregelen tijdens wegenwerken. Het vademecum bood ook richtlijnen voor de inrichting van bermen, een beter waterbeheer en wegverlichting die rekening houdt met de natuurlijke omgeving. We plaatsten bijvoorbeeld amberkleurige straatverlichting om verstoring van nachtdieren zoals vleermuizen in de aangrenzende natuurgebieden te vermijden aan de N251 in Oud-Heverlee, de N9 in Aalst en de N275 in het Zoniënwoud in Groenendaal.

Samen met (internationale) experten uit de natuur- en landbouwsector werkten we oplossingen uit om het aantal faunaslachtoffers te verminderen, met extra aandacht voor de wolf. De werking van de ecorasters, wildroosters en wilddetectiesystemen op de N73 en N76 worden verder onderzocht door het INBO.

Tot slot werkten we ook verder aan het beheer van onze bermen, met aandacht voor de biodiversiteit. Waar van toepassing werkten we volgens het ecologische bermbeheerplan. We maakten een natuurbeheerplan op voor de Kempense Noordzuid (N19g) tussen Kasterlee en Geel en een bermbeheerplan voor het district Brugge. De houtige bermen werden verder omgezet naar hakhoutbeheer. Het doel: ze verjongen en waardevoller maken.

Anticiperen op morgen door nu meer digitaal te bouwen

DIGITAAL BOUWEN - Een digitale tweeling van de Vlaamse weginfrastructuur? Samen met aannemers, studiebureaus en andere infrastructuurbeheerders maken we stap voor stap bruikbare digitale kopieën van onze projecten. Zo digitaliseren we onze infrastructuur vandaag om er ook morgen voordeel uit te halen.

Dankzij BIM (Bouwwerk Informatie Management) hebben alle projectpartners een duidelijk overzicht en uniforme informatie. Dat zorgt voor vlotter overleg, meer inzicht, meer feedback en efficiëntere beslissingen, ook na de oplevering van een bouwproject. Digitalisering is een van de belangrijkste voorwaarden voor een slim assetmanagement.

Interesse in werken met BIM? Lees hier meer informatie en krijg een overzicht van de beschikbare info: wegenenverkeer.be/zakelijk/bim of contacteer Team BIM via TeamBim@verzendlijst.wegenenverkeer.be

Meer weten?

74 sluikstorters betrapt op heterdaad tijdens marathonhandhavingsactie

ZWERFVUIL - Tijdens een 72 uren durende actie van 6 tot 9 oktober 2023 op de snelwegparking langs de E17 in Waasmunster kregen 74 sluikstorters een proces-verbaal onder de neus. Samen met de federale wegpolitie vroegen we met deze actie opnieuw aandacht voor de problematiek van sluikstorten.

Sluikstorten op parkings langs snelwegen en gewestwegen blijft een hardnekkig probleem. Mensen laten afval achter op plaatsen langs grote wegen met weinig sociale controle. De parking in Waasmunster is ondanks de aanwezige camera’s 1 van de meer dan 100 bekende ‘hotspots’ voor sluikstorten langs drukke verkeersassen in Vlaanderen. In oktober 2023 betrapten 6 gewestelijke toezichthouders van AWV samen met de federale politie maar liefst 74 sluikstorters op heterdaad. De actie die georganiseerd werd door de federale wegpolitie van Oost-Vlaanderen liep onafgebroken een volle 72 uur van vrijdagmiddag 12 uur tot maandagmiddag 12 uur. Ondertussen blijft AWV werken aan de strijd tegen de sluikstortproblematiek. Naast het reguliere proper houden van parkings en sensibiliseringsacties samen met partners als OVAM willen we in 2024 minstens 46 handhavingsacties per jaar organiseren.

Lokaal bestuur met een vraag voor AWV?

Het mobiliteitsbeleid in de Vlaamse steden en gemeenten wordt georganiseerd op basis van 15 vervoerregio’s. Voor elke vervoerregio is er bij AWV een regiomanager. De regiomanager zoekt samen met de lokale besturen en andere partners naar de beste mobiliteitsoplossingen en prioriteiten voor hun regio. Contacteer een van onze regiomanagers: wegenenverkeer.be/regiomanagers