©Jan Bockstael

De hobby

De bergen, de sneeuw, het ijs en … Jan Bockstael

‘Ik weet beter welk weer het wordt in de Alpen dan hier in België.’ Jan Bockstael is CAD-ontwerper Weginfrastructuur. Als hij geen afrittencomplexen, kruispunten of rotondes tekent, vind je hem in de bergen. Hij heeft intussen al meer dan 120 beklimmingen achter de rug. Zijn top 15 vind je onderaan het artikel. ‘Ik ben er elke dag mee bezig.’

Wat trekt jou aan in de bergen?

'In de eerste plaats de sportieve prestatie. De competitie met mezelf – we zoeken altijd de fysieke grenzen op. Het euforische gevoel wanneer we na een geslaagde klim terug veilig in de vallei zijn. De honger naar een volgende klim. Het mooie aan alpinisme is dat er routes zijn voor elk klimniveau: voor beginners, fanatiekelingen en fanatiekelingen op rust, zoals ik. Ook de deconnectie met het drukke, dagelijkse leven en de overweldigende natuur lokken mij keer op keer naar de Alpen.

‘Maar bij alpinisme komt veel meer kijken dan de klimprestatie op het moment zelf. Ook thuis ben ik er veel mee bezig. Ik bekijk weersvoorspellingen, lees ervaringen van collega-alpinisten op fora, zoek topo’s met beschrijvingen van routes en hou constant de klimcondities van het terrein in de gaten.’

Wat is alpinisme juist?

Jan Bockstael: ‘Er zijn verschillende disciplines. Je hebt sportklimmen op een vooraf behaakt terrein, traditioneel klimmen waarbij je zelf voor je zekering zorgt en er is ijsklimmen. Alpinisme is een combinatie van de laatste 2, boven de 3000 meter, en je doet het meestal met 2. De klimniveaus gaan van F(acile) tot ABO(minable).’

‘Het doel is altijd om een technisch uitdagende route zo vlot en veilig mogelijk af te leggen. Klimmen is een duursport. We vertrekken vroeg in de nacht om de gletsjer, als die het sterkst is, over te steken. Soms hebben we 24 uur of meer nodig om de route te doen en veilig terug te keren. Vaak bivakkeren we onder de blote hemel. Een paar dagen lang moeten we het stellen met karige maaltijden en we smelten sneeuw tot drinkwater. Denk daar dan ook nog de koude en de fysieke uitputting bij. Het is misschien moeilijk om het je voor te stellen, maar die uitdaging is ongelofelijk verslavend.’

Hoe vaak trek je naar de bergen?

‘Vóór ik vader werd, ging ik makkelijk 10 tot 12 keer per jaar klimmen. Nu is dat nog 3 of 4 keer per jaar. De grote moeilijkheid is dat je zo’n trip nooit op voorhand kunt vastleggen. Alle condities moeten goed zijn. En als je een gezin hebt en voltijds werkt, kun je dat lastiger combineren.’

©Jan Bockstael

Welke klimuitdaging was voor jou de mooiste?

‘Ik kan je wel een lijstje van zeker 15 of meer topbeklimmingen geven! Elke beklimming is fantastisch. Een kleine 10 jaar geleden waren mijn klimpartner en ik ambitieus. Winterbeklimmingen in steil ijs waren onze specialiteit en we zochten echt de technisch uitdagende routes uit. Zo zijn we 2 keer in Schotland gaan ijsklimmen – geweldige ervaring! Het hoogtepunt was misschien de beklimming van de Grandes Jorasses-noordwand, één van de 6 klassieke noordwanden van de Alpen.’

‘Nu ik minder vaak klim, moet ik mijn doelen wat bijstellen, en zijn het iets minder technische routes. Ik hou bijvoorbeeld nu Weisshorn noordgraat in de gaten. Ik hoop dat ik eind juni of begin juli nog kan vertrekken.’

©Jan Bockstael

Hoeveel risico neem je als je klimt?

‘Alpinisme ís een risicosport en ik zocht zeker al weleens technische grenzen op. Daarom is die voorbereiding zo belangrijk. Op basis van de routebeschrijvingen, schetsen en foto’s doe ik die beklimming op voorhand al 5 keer in mijn hoofd. We vertrekken ook alleen als de berg- en weercondities goed zijn en blijven. En ik klim al jaren met dezelfde partner. We vertrouwen elkaar blindelings. Dus ook op dat vlak neem ik zo weinig mogelijk risico's.’

'Maar hoe goed de voorbereiding ook is, er kan altijd iets foutlopen. Zo lag ik in 2006 een paar dagen in het ziekenhuis van Sallanches bij Chamonix met derdegraadsvrieswonden. Reden? Gewoon een verkeerde keuze van handschoenen. Die waren niet voorzien op diepe sneeuw, nattigheid en ijzige wind. Ook zaten we ooit eens fout in een route tijdens een andere winterbeklimming, op nog geen 100 meter van de top. Wat verderop konden we niet meer verder, maar ook niet meer terug. De reddingsdiensten moesten ons met de helikopter komen halen. Maar goed, als het 2 keer misloopt op meer dan 120 beklimmingen, dan valt dat eigenlijk wel mee.’

Ben je ooit in de Himalaya gaan klimmen?

‘Ja, en het was absoluut niet mijn ding. Goed dat je die vraag stelt. Want als het op het nieuws over alpinisme gaat, dan gaat het meestal over de files ergens in de Himalaya, de drama’s, de ongevallen, en de vervuiling. Dat komt omdat dat gebergte in de eerste plaats avonturiers met een verkeerde mindset aantrekt. Ze betalen de sherpa’s een smak geld om voor hen het vuile werk op te knappen. Ze verplichten hen niet, maar het bedrag maakt dat ze het eigenlijk niet kunnen weigeren. Ik vind dat neigen naar moderne slavernij. Daar gaat alpinisme voor mij dus níét over.’

‘Geef mij maar de Alpen, da’s mijn speelterrein. En het liefst een plek buiten het seizoen, als de hutten zijn gesloten en de toeristen zijn verdwenen. Alleen wij, de bergen en een fantastische route om mijn fysieke grenzen te verleggen.’

Kijktip van Jan Bockstael: sportklimmen is een Olympische sport. Kijk deze zomer dus zeker naar de competities.

Wedden dat je van de spanning op het puntje van je stoel zit?

©Jan Bockstael

Dit waren voor Jan de 15 mooiste beklimmingen:

  • Mont Blanc du Tacul: Supercouloir ED- (5/85°, 5c)
  • Col du Requin: Sorenson-Eastman TD+ (5+/85°, M5+)
  • Mont Maudit: Directissime Roger Baxter-Jones TD (4+/90°, M4)
  • Langkofel: Goulotte Holzknecht ED (5+/90°/M5)
  • Grandes Jorasses: Linceul TD- (4/80°)
  • Aiguille Verte: Goulotte Bettembourg-Thivierge TD- (4/85°)
  • Lyskamm: noordwand D (50°)
  • Dent Blanche : Arête de Ferpècle intégrale D+ (4b)
  • Drei Zinnen/Grosse Zinne: Dibona D (4b)
  • Pizzo Badile: Spigolo Nord D (4c, A0)
  • Aiguille Dibona: Berthet-Boell-Stofer D (5b)
  • Crozzon di Brenta: via delle Guide TD (5c)
  • Sass Pordoi: Fedele D (4c)
  • Cogne: Lau Bij (WI5)
  • Gasteinertal: Mordor (WI5)