
Zes van 2024
We moeten onze verantwoordelijkheid nemen
Een van de actiepunten van het thema Onderhoud is een handelingskader uitwerken voor het nemen van tijdelijke risicobeperkende maatregelen. Wij waren alvast benieuwd naar het hoe, wat en waarom. Trekker van dit project, Gerben Van Neyghem, specialist asset management, weet er alles van.
Wat zijn tijdelijke beperkende maatregelen?
Slijtage of schade aan onze infrastructuur kunnen zware veiligheidsrisico’s met zich meebrengen. Maar we kunnen niet alles meteen structureel oplossen. Wanneer de risico’s te groot zijn, is het aangewezen om (tijdelijke) maatregelen te nemen om risico’s te beperken. Bijvoorbeeld een snelheidsverlaging op een weg die niet meer genoeg stroefheid heeft. Of het afsluiten van een rijstrook wanneer er te veel diepe putten zijn.
Dat kan dus heel ingrijpend zijn
Klopt. Het gaat dan wel om tijdelijke maatregelen, ze kunnen ingrijpend en heel zichtbaar zijn. Maar we moeten daar onze verantwoordelijkheid nemen. In onze missie en visie staat veiligheid op de eerste plaats.
Net omdat een maatregel soms heel ingrijpend kan zijn, is het belangrijk dat iedereen binnen AWV eenzelfde kader heeft voor het maken van zo’n beslissing.
Hoe is het handelingskader opgebouwd?
We bieden handvatten om risico’s verbonden aan infrastructuur in een mogelijk (heel) slechte staat in kaart te brengen, te beoordelen en maatregelen te bepalen. We gaan ook in op de beslissingsbevoegdheid: wie is de (eind)verantwoordelijke, wie moet er geconsulteerd worden en wie geïnformeerd.
Hoe brengen we zo’n (mogelijk) slechte staat in kaart?
We hebben binnen AWV verschillende processen om de toestand van onze infrastructuur in kaart te brengen. Je hebt bijvoorbeeld onze veiligheidsaudits en -inspecties, inspecties van onze wegentoezichters en bruginspecteurs, evaluaties na een incident, verschillende toestandsrapporten (vb. PMS, IIR, fietspaden …), parlementaire vragen, klachten en meldingen van burgers … Eens we een zicht hebben op een mogelijk slechte tot heel slechte toestand, gaan we een inschatting maken van het risico. Een risico is de kans dat een ongewenste gebeurtenis zal plaatsvinden. In het handelingskader zijn een aantal parameters aangereikt die helpen bij die beoordeling. De risico’s worden in 4 klassen ingedeeld.

Hebben we al eens tijdelijk risicobeperkende maatregelen genomen in het verleden?
Ja, zeker. Sinds 2020 hebben we bijvoorbeeld het transport van gevaarlijke goederen (ADR-transport) beperkt in de Beverentunnel. Door het grote aantal ongevallen en de slechte toestand van de infrastructuur was de kans op een ernstige calamiteit groot. Omdat het nog jaren wachten was op een grondige renovatie, drong een tijdelijke maatregel zich op. Een ander recenter voorbeeld was in 2022. Toen hebben we een snelheidsverlaging ingevoerd en een rijstrook afgezet op het viaduct in Merksem. Er was daar een noodherstelling uitgevoerd aan de voeg van de brug en met de maatregelen wilden we de zware verkeersdruk op de voeg beter onder controle houden.
Hoe is het handelingskader tot stand gekomen?
Ik ben eerst gaan graven in het archief naar voorbeelden van maatregelen die AWV al had genomen. Met die cases ben ik naar de districtchefs gegaan. Hoe zouden zij ermee omgegaan zijn? Zo kwam ik tot een ruw kader. De volgende stap was experten consulteren bij AIW en bij het Expertisecentrum. Om de verantwoordelijkheden in kaart te brengen ben ik tenslotte gaan samenzitten met de directeurs, afdelingshoofden en districtchefs.
Daaruit is een eerste versie gekomen die ik bij 6 districten heb afgetoetst op concrete situaties op het terrein. Een heel waardevolle oefening, die zorgde voor de laatste verfijningen van het kader.
Wil je nog iets kwijt?
Ja, nog twee zaken:
Graag zou ik een aantal collega’s bedanken die hebben meegeholpen om dit handelingskader te schrijven. In het bijzonder Danny, Kristof, Mac, Wim, Christel en Tim. Door de bezoeken aan hun districten, zijn de scherpe (theoretische) kantjes van het handelingskader af. Maar ook aan Jan en Thomas om mij op het juiste spoor te houden.
Daarnaast merk ik dat heel wat collega’s al de juiste reflex hebben om de risico’s te beperken en zo de veiligheid te garanderen. Echt knap! Met dit kader willen we hen daar verder in ondersteunen, door een aantal handvatten aan te reiken om tot de beste maatregelen te komen voor die specifieke situatie.
Veel succes!