Over het muurtje piepen:
rijden op zonnepanelen
In deze rubriek komen de aha-ideeën van vandaag en morgen aan bod
Wegenbouw is letterlijk en figuurlijk al zo 'oud als de weg naar Rome'. Toch wil dat niet zeggen dat er niet gezocht wordt naar innovaties en nieuwe technologieën, zoals recent ook zonnepanelen. Zonnepanelen hoeven niet enkel op je dak te liggen. Je kan ze gerust verwerken in het wegdek. Zonnepanelen op de weg, denk je nu vast? Wegenbouwkundig expert Margo Briessinck licht het ons toe.
Zonne-energie opwekken op de weg. Wat is het?
Margo: Wegeninfrastructuur wordt steeds met een nieuwe bril bekeken. Fotovoltaïsche panelen die als wegdek dienen, is slechts één van de recente ontwikkelingen in de wegenbouw. Het idee erachter is eenvoudig: zonlicht dat op het wegdek valt, wordt opgevangen door zonnecellen en omgezet in elektriciteit – het wegdek als één groot zonnepaneel. Zo’n ‘zonneweg’ bevat drie lagen: een eerste isolerende laag, een tweede laag met fotovoltaïsche cellen en een derde transparante laag waarop de voertuigen rijden en die het licht doorlaat om het daarna om te zetten in energie”.
Drie voorbeelden van zonnepanelen op het wegdek
Zweden:
eRoad Arlanda
- Lengte: 2 km
- Elektrische rail in het wegdek voorziet directe stroom voor elektrische wagens om al rijdend te herladen.
- Contactpunt via arm onderaan tussen elektrisch voertuig en de rail
In Zweden, Arlanda, wordt momenteel het eRoad project getest. De weg is daar uitgerust met een ‘schaats’, een rail die in verbinding staat met een vrachtwagen om deze al rijdend te herladen. Op die manier wordt de vrachtwagen rechtstreeks met stroom gevoed via de elektrische rail in de grond. De bedoeling is het rijbereik van elektrische auto’s te vergroten door simpelweg elektrisch te herladen via het wegdek van (snel)wegen.
China:
zonnesnelweg Jinan
- Lengte: 1 km
- Functies:
- Rijdende voertuigen opladen
- Verkeersdata verzamelen
- Gewicht meten
- Verkeersdata delen met autonome voertuigen
China heeft begin dit jaar zijn eerste autosnelweg in gebruik genomen die werkt op zonne-energie. Deze eerste Chinese ‘zonnesnelweg’ op de zuidelijke ring rond de stad Jinan moet elektriciteit opwekken voor de verlichting, verkeersborden en het automatische ontdooisysteem in geval van vrieskou. Op termijn moet het ook mogelijk zijn om via inductie voertuigen op te laden die over de weg rijden.
Frankrijk:
Solar Road
- Lengte: 1 km
- 20 m² zonneweg kan één gezin voorzien van stroom
- Enkel wegen die maar voor 10% van de tijd gebruikt worden, komen in aanmerking voor deze 'Wattway' zonnetegels
In Frankrijk werken ze aan een letterlijke ‘Route du Soleil’. De Fransen willen 1.000 kilometer weg bedekken met fotovoltaïsche panelen, zodat verkeer over een groot zonnepaneel rijdt. De ‘Wattway’ zoals de weg in het Normandische Tourouvre-au-Perche is genaamd, is één kilometer lang en volledig bedekt met 2.800 vierkante meter zonnepanelen.
Klinkt overtuigend. Moeten we dit ook doen op de Vlaamse wegen?
Margo: “De vraag of we dat moeten uitrollen op de Vlaamse wegen stelt ons voor een aantal andere vraagstukken. Een veilig wegdek betekent een stroef wegdek, zodat auto’s niet gaan glijden op de baan. Met zo’n transparante toplaag die deze zonnepanelen vereisen om het licht door te laten, wordt dat geen kant-en-klare klus. En ook naar duurzaamheid toe zien we wel wat obstakels. Als de ingebouwde zonnepanelen niet meer werken, moet je het wegdek weer openbreken. Wat ook wel eens wordt vergeten is het nijpende congestieprobleem. Op drukbezette wegen zouden dergelijke zonnepanelen snel vervuild zijn en ook bij file vang je maar weinig zonlicht op. Dan is het nut van dergelijke zonnepanelen niet echt afdoende. En ja, ook de kostprijs speelt mee. Zo kostte de aanleg van de zonneweg in Frankrijk zo’n vijf miljoen euro. Dit betekent dat de energie die deze weg produceert dertien keer duurder is dan zonne-energie van panelen op daken van gebouwen. Je hebt ook bijkomende infrastructuur nodig zoals een uitgebouwd elektriciteitsnet om de energie te transporteren. Die middelen kan je beter investeren in zonneparken waar alle zonnepanelen onder de juiste helling worden ingepland om licht op te vangen en ze niet extra belast worden door doorgaand verkeer”.
Idee voor AWV?
Onze experts bij Wegenbouwkunde bekijken continu welke materialen of innovaties we kunnen toepassen op de Vlaamse wegen. Als we nieuwe dingen willen uitproberen, werken we meestal met proefprojecten. Zo hebben we met de geluidsarme asfalt gewerkt. Toen dat succesvol bleek te zijn, hebben we dat ook opgenomen in het Standaardbestek zodat het ook breder kan worden toegepast. Voor beproefde technieken die al in het buitenland worden gebruikt, is de stap om ze hier toe te passen kleiner. Frankrijk en Nederland maakt al een tijdje gebruik van deze stille toplagen. Zo kan je die kennis eenvoudiger en met een grotere slaagkans meebrengen naar Vlaanderen.
Moeten we er dan over wakker liggen?
Margo: “Het is belangrijk om onze ogen open te houden voor wat er rondom ons gebeurt. Niet alleen op vlak van wegenbouwkunde, maar de mobiliteit in het algemeen. Door te kijken wat andere landen doen, bots je vaak op interessante ontwikkelingen. Zo houden we bij AWV ook de vinger aan de pols in internationale werkgroepen zoals bij CEDR en PIARC.”
