Over het muurtje
Kunnen we zorgen voor een betere spreiding van het verkeer door samen te werken met private verkeersinformatiebeheerders? In kader van het Europees project Socrates2.0 namen de collega’s van het Verkeerscentrum de proef op de som in Antwerpen. Patrick Deknudt, teamhoofd Verkeersmanagement, en trekker van de ‘Slimme Tunnel Service’: Door samen te werken met private partners is het een haalbare kaart om een specifieke groep in het verkeer meer gericht en gedoseerd te sturen. Dat kunnen we alleen met onze dynamische borden niet bewerkstelligen.’
Vroeger was de weg van ons.
Er waren enkel onze verkeersborden die met bestuurders communiceerden. Nu bepalen navigatiesystemen en verkeersapp’s grotendeels welke route mensen kiezen, waar ze op letten onderweg, welke stops ze nemen, enz. Bovendien is elke auto en telefoon een sensor die interessante gegevens kan generen.
We speelden al langer met het idee om private partners te betrekken voor het verspreiden van onze verkeersboodschappen.
Denk aan bedrijven van gps-systemen, verkeerapps, enz. We wilden van hen te weten komen hoe zij onze data doorkrijgen en het makkelijkste kunnen gebruiken. En hoe we het voor hen interessant maken om onze data op te nemen. Toen hoorden we van het Europese project Socrates2.0 dat dezelfde insteek had en nog op zoek was naar interessante testregio’s, hebben we meteen toegehapt. Ons project werd goedgekeurd en zo kwam testregio Antwerpen last minute onder de Socrates2.0-vlag terecht. Tijdens de verdere uitwerking van het project leek het interessant om iets te doen rond onze toltunnel, de Liefkenshoektunnel en bedachten we samen met de private partijen de ‘Slimme Tunnel Service’. Die werd naast andere diensten rond rijstrooksignalisatie en wegenwerken geïmplementeerd.
Het doel van de ‘Slimme Tunnel Service’ was om het verkeer beter te spreiden over de Kennedytunnel en de Liefkenshoektunnel en zo de druk op het zuidelijke deel van de Antwerpse ring te milderen.
Op drukke momenten kregen weggebruikers die de Kennedytunnel op hun weg hadden liggen via hun navigatiesysteem een alternatieve route via de Liefkenshoektunnel voorgesteld. Als zij die route accepteerden, ontvingen ze meteen een digitale voucher (QR-code) voor een gratis rit (i.p.v. 6 euro) door die toltunnel. Belangrijk om mee te geven was dat het in dit project niet ging om het tolvrij maken van de tunnel bij grote verkeersproblemen. De bedoeling was net om in dagdagelijkse verkeerssituaties bestuurders te motiveren om voor de Liefkenshoektunnel te kiezen en door deze spreiding het ontstaan van files te vermijden.
We werkten voor de Slimme Tunnel Service samen met private partners.
TomTom, Here (navigatieapp), Be-Mobile (bedrijf achter de navigatieapp Flitsmeister) en autobouwer BMW. Gebruikers van deze apps en navigatiesystemen werden dus betrokken bij ons project.
Er kwamen heel wat uitdagingen op ons pad.
Uitdagingen waar niet alleen wij mee te kampen hadden, maar ook andere testregio’s onder Socrates2.0. Onze privépartners vonden het geen probleem om gegevens te delen met ons, als overheidsorganisatie, maar wel met de andere privébedrijven. Je hebt een vertrouwenspartij nodig die ervoor zorgt dat alle data samen worden genomen, maar dat niemand ze van elkaar kan zien. Ten tweede bleken standaarden vaak geen echte standaarden. Er wordt heel wat ‘dialect’ gesproken waardoor de systemen moeilijk met elkaar kunnen communiceren. We hebben ook ontdekt dat de data die wij buiten sturen over wegenwerken heel moeilijk te interpreteren was door de privé systemen. Dat alleen was al een belangrijke les die we geleerd hebben. Wat we ook meenemen is dat onze informatie over wegenwerken vaak inhoudelijk slecht van kwaliteit is. Dat komt vaak door last minute wijzigingen in de planning door bijvoorbeeld weersomstandigheden. We moeten daar proberen iets aan te doen.
Proefproject Slimme Tunnel Service
24/10/2019 tot 31/12/2020
Echte verschillen in verkeersstromen hebben we niet kunnen bewerkstelligen, daar was de groep bestuurders die we bereikt hebben te klein.
Eind juni werden alle resultaten van Socrates2.0 overlopen.
Voor de Slimme Tunnel Service kwamen we tot de conclusie dat interactief verkeersbeheer wel degelijk mogelijk is. Door gebruik te maken van de diensten van private partijen kan een wegbeheerder weggebruikers op de weg beïnvloeden en zo de capaciteit van zijn weggennet beter aanwenden. Sterker nog, het is een haalbare kaart om een specifieke groep in het verkeer meer gericht en gedoseerd te sturen. Via de klassieke kanalen van het dynamisch verkeersbeheer, lukt dat niet: een dynamisch bord langs de weg richt zich tot iedereen die daar passeert, niet tot een specifiek deel van de weggebruikers. Ook blijkt uit de evaluatie dat mensen gevoelig zijn voor incentives. Ze zijn bereid om op basis daarvan hun gedrag aan te passen, zelfs al houdt dat een individueel nadeel in, zoals een hogere reistijd wegens extra kilometers omrijden bijvoorbeeld.
Voor onze private partners zit er een interessant businessmodel in.
Voor onze test hebben we de doorgang van de Liefkenshoek gratis gemaakt. Maar evengoed laat je de bestuurders bv. 2 euro i.p.v. 6 euro betalen en is die 2 euro dan opbrengst voor een Be-Mobile of TomTom.
De aanpak en resultaten van ons experiment openen deuren voor andere interessante toepassingen.
Denk aan de navigatieapp die routes langs schoolomgevingen vermijdt tijdens bepaalde uren van de dag. Het is nu aan de collega’s van PIC (Portfolio Management Office Innovation & Change) om interessante pistes en trends verder te onderzoeken en/of nieuwe projecten hierover aan te trekken.
Meer weten over het Socrates2.0 project?