iVRI’s

De nieuwe generatie verkeerslichten is intelligenter dan ooit en klaar om Vlaanderen te veroveren: maak plaats voor de iVRI’s (intelligente verkeersregelinstallaties). Hoog tijd voor een rondje waarom, wie, wat, wanneer en waar.

WAAROM iVRI’s?

Onze huidige verkeerslichten (VRI’s - verkeersregelinstallaties) worden ingesteld op basis van scenario’s die door verkeerskundigen worden opgemaakt. Daarnaast houden ze ook rekening met aanvragen via drukknoppen en tellingen uit verkeerslussen (maar die lussen zijn er niet overal). De iVRI’s zijn veel intelligenter dan dat. Zij kunnen als extra zich baseren op data van weggebruikers. Zo weet de iVRI beter dan een gewone VRI hoeveel verkeer eraan komt en wat voor verkeer het is en kan zij het slimmer en dynamischer sturen. Denk aan een ziekenwagen die communiceert met de iVRI dat hij eraan komt en zo automatisch groen krijgt. De iVRI’s vormen een belangrijk onderdeel van het programma Mobilidata dat begin 2019 van start ging

WIE krijgt voorrang?

We halen het al aan in het voorbeeld van de ziekenwagen. De iVRI geeft de mogelijkheid om bepaalde verkeersstromen prioriteit te geven boven anderen. Keuzes zijn gebaseerd op de beleidsdoelstellingen: veiligheid (denk aan de ziekenwagen), vlotte doorstroming (waar staat de langste file) en reductie van uitstoot (bijvoorbeeld een vrachtwagen die minder CO2 uitstoot omdat hij niet hoeft te wachten). In een eerste fase zullen iVRI’s rekening houden met hulpdiensten en het openbaar vervoer (tram en bus). Dat wordt later nog uitgebreid naar andere doelgroepen. Tegen het einde van 2022 willen we een app lanceren die weggebruikers kunnen installeren op hun smartphone en waarmee ze data doorgeven aan de iVRI’s.

WIE werkt er mee aan de uitrol van de iVRI’s?

De uitrol van de intelligente verkeerslichten wordt geleid door het iVRI team, samengesteld uit collega’s van het team Verkeerslichten (VWT) en het AWV InnovatieLab. Er wordt onder meer nauw samengewerkt met de EW-secties en de collega’s van Verkeer & Signalisatie.

WAAR komen de eerste iVRI’s?

Het is budgettair maar ook praktisch niet mogelijk om alle Vlaamse verkeerslichten binnen de looptijd van Mobilidata (5 jaar) om te bouwen naar iVRI’s. Daarom maken we een selectie van locaties die we als eerste uitrollen. Bij deze locatiebepaling houden we met heel wat criteria rekening: de 3 beleidsdoelstellingen van het programma (veiligheid, doorstroming en reductie van uitstoot), de diensten die we willen realiseren (vb prioriteit voor openbaar vervoer of fietsers), en de connectiviteit van de VRI's (zodat ze makkelijk kunnen omgebouwd worden tot iVRI). Kruispunten die al over detectielussen en openbaar vervoer-beïnvloeding beschikken zijn ook makkelijker om te schakelen naar een iVRI. Wat keuzes maken betreft bouwen we ook verder op de kennis van de vervoerregio’s en onze AWV-collega’s met kennis van op het terrein (Regiomanagers, team Verkeer en Signalisatie, Verkeersplanners, team Elektrische Weginstallaties). Een overzicht van de locaties waar iVRI’s komen vind je op het GIS platform Mapstore. We kijken heel bewust naar alle verkeerslichten op het Vlaams grondgebied, los van wie de beheerder is. De contracten om iVRI’s te realiseren werden daarom als opdrachtencentrales opgevat, waardoor ook steden, gemeenten en partijen als de WerkVennootschap of Lantis er gebruik van kunnen maken. Zo maken we samen met deze partners de overstap naar deze nieuwe generatie verkeerslichten.

WANNEER zullen de iVRI’s operationeel zijn?

Onze vooropgestelde doelstelling om 50 iVRI’s operationeel te hebben in Vlaanderen tegen het einde van het jaar halen we niet. Er zijn 2 componenten die samen een iVRI vormen: een TLC (Traffic Light Controller - de hardware op straat, het verkeerslicht zoals je het ziet) en een RIS/ITS app (Roadside Information System/Intelligent Traffic System - de verkeersregeling in de cloud). Geschikte partners vinden voor het software luik duurde langer dan verwacht. Maar ondertussen lopen er voor beide componenten verschillende opdrachten, telkens voor strengen van kruispunten die bij elkaar horen. Tegen het einde van het jaar zullen we een 50-tal TLC's besteld hebben en een 30-tal RIS/ITS apps. In het voorjaar van volgend jaar zullen de eerste reeksen iVRI’s geïnstalleerd zijn. Deze spelen al dynamischer in op de actuele verkeersstromen dan de gewone VRI’s door hun rekenkracht en omdat ze onderling kunnen communiceren. Zo zullen ze bijvoorbeeld geen groen aanhouden als er niemand meer staat aan te schuiven.

Maar op de volledige set van functionaliteiten, zoals communicatie met weggebruikers, hulpdiensten en De Lijn, is het nog wachten op het centraal dataplatform dat onderdeel uitmaakt van het Mobilidata Core contract dat later dit jaar afgesloten wordt.