Op de Koffie
Word je als leider geboren? Wat is het moeilijkste aan leidinggeven? 3 collega’s die betrokken zijn bij het traject Leiderschap, een van Zes van 2022, filosoferen erover bij een kopje koffie.
Districtchef in Vosselaar
Zat in het projectteam rond het traject Leiderschap en is zelf leidinggevende
ICT-coördinator van de afdeling Antwerpen
Is zelf leidinggevende maar volgt het traject ook in kader van persoonlijk leiderschap
HR-partner PCO
volgt het traject Leiderschap mee op
Leidinggeven is het opnemen van vier rollen: manager, coach, leider en ondernemer. Herkennen jullie jezelf in die rollen?
Peter: Ja, absoluut. Ook al ligt de ene rol me al meer dan de andere. Coachen vind ik zelf heel belangrijk. Je moet als leidinggevende ervoor zorgen dat de mensen in je team zich goed in hun vel voelen, dat ze zelf initiatief nemen om te groeien, dat ze de kans krijgen om de dingen te doen waar ze goed in zijn, of graag doen. Ik denk dat de rol die je als leidinggevende opneemt soms ook verschilt naargelang het type persoon dat in je team zit. Sommige collega’s willen een nauwe opvolging, andere zoeken enkel goede handvatten.
Een onderdeel van het traject is persoonlijk leiderschap. Wat houdt dat in?
Jo: Iedereen, leidinggevende of niet, heeft de verantwoordelijkheid over zijn job en kan initiatief nemen. Je moet je werk regelmatig in vraag stellen en nadenken wat er beter kan. In de opleiding ‘eigenaarschap’ komt dit sterk aan bod.
Karl: Die opleiding heb ik al gevolgd. Ik volg het traject enerzijds met de pet op van leidinggevende. Ook al geef ik momenteel leiding aan 1 persoon, ik vind het belangrijk om mijn rol zo goed mogelijk op te nemen. Daarnaast wil ik ook groeien en bijleren in die rol. Wie weet welke uitdagingen komen er later nog op mijn pad. En dat is meteen ook de brug naar persoonlijk leiderschap. Ik ben nu ICA’er maar dat houdt me niet tegen om projecten die los van mijn functie staan op te nemen. Ik wil bijleren op verschillende domeinen zodat ik niet voor altijd vastzit op deze stoel. De opleiding heeft me nuttige inzichten gegeven.
Wat vinden jullie het moeilijkste aan leidinggeven?
Peter: Ik wil mijn medewerkers een takenpakket geven waar ze hun ding vinden of hun ei in kwijt kunnen. Maar voor sommige taken staat niemand te springen. En soms veranderen taken of verschuiven ze. Het is niet evident om je collega’s telkens opnieuw te motiveren voor zo’n nieuw takenpakket.
Karl: Motiveren vind ik ook het moeilijkste. Zeker in omstandigheden die je niet zelf in de hand hebt. Binnen ICT moeten er vaak brandjes geblust worden en we zijn het eerste contact bij problemen. Je collega telkens opnieuw hiervoor motiveren is niet altijd evident. Daarnaast vind ik het hebben van de eindverantwoordelijkheid ook best spannend. Als er iets fout loopt, is het in eigen boezem kijken.
Peter: Vaak ben je als leidinggevende ook maar de tussenpersoon. Ik vind het bijvoorbeeld heel leuk als collega’s met een nieuw initiatief komen. Langs de ene kant wil je dit initiatief alleen maar aanmoedigen, langs de andere kant moet je dit zelf ook doorgedrukt krijgen bij je eigen leidinggevende. Soms duurt zo’n beslissingsproces heel lang. Iemand in zo’n geval teleurstellen is moeilijk. Zeker omdat je initiatief nemen juist wil stimuleren binnen je team.
Jo: Ik snap wat jullie bedoelen. In het midden management sta je een beetje tussen twee vuren. Pas op, zelfs iemand van het hoger management heeft niet alles zelf in de hand. Ik denk dat communicatie hierin een heel belangrijke factor speelt. Praat met elkaar waarom iets niet kan, of waarom iets vastloopt.
Wat is het leukste aan leiding geven?
Peter: De situatie die ik daarnet aanhaalde: als je er in slaagt om het idee van die collega er toch door te krijgen … daar doe je het voor. Dat is weer die rol van coach die ik heel belangrijk vind.
Karl: De grootste uitdaging geeft inderdaad meteen ook de grootste voldoening als je erin slaagt: het motiveren van je team. Motiveren is voor mij nieuwe dingen uitproberen, uitdagingen zoeken, over het muurtje kijken … van bandwerk krijg je geen voldoening.
Wat vinden jullie van volgende stellingen
Je wordt geboren als leider
Jo: Iedereen is uniek en heeft zijn talenten. Sommigen hebben het meer in zich om leiding te geven dan anderen. Maar ik geloof absoluut dat je kan groeien in die rol en je veel kan aanleren.
Karl: Ik denk niet dat je geboren wordt als leider. Het hangt af van hoe groot je motivatie is om die rol op te nemen, en hoe betrokken je je voelt.
Peter: Volgens mij heeft het wel met persoonlijkheid te maken. Dat wil niet zeggen dat niet iedereen een goede leidinggevende kan worden, maar voor de ene vraagt het minder moeite dan voor de andere. En hoe makkelijker die rol je afgaat, hoe liever je het doet denk ik.
Een goede leider houdt afstand van zijn team
Peter: Ik vind dat verkeerd. Een goede leidinggevende moet zijn team wel ruimte geven om initiatieven te nemen en ondernemend te zijn. Maar je moet er kort genoeg bij staan om op te volgen, om bij te sturen en te coachen. Afstand nemen: nee, ruimte geven: ja.
Jo: Voor mij vat dat het ook perfect samen. Je moet weten wat er leeft, en dat kan niet door afstand te nemen.
Een goede leider is dominant
Karl: Daar ben ik het niet mee eens. Ik denk dat autoritaire leiders een negatief beeld creëren. Bovendien gaat het in tegen de synergie die je wil bereiken. Goede leiders moeten durven corrigeren maar dat is iets anders dan dominant zijn. En even goed moeten ze kunnen luisteren en openstaan voor andere meningen.
Om af te sluiten, als jullie één ding hebben meegenomen uit het traject, wat is dat?
Peter: Leiderschap is iets anders dan leidinggeven. Leiderschap, in de zin van verantwoordelijkheid opnemen en initiatief nemen, is iets dat voor iedereen van toepassing is. Dat gaat dan over de rol van ondernemerschap.
Karl: In de sessie rond eigenaarschap is bij mij het volgende mantra blijven hangen: ik wil het, ik kan het en ik maak het waar. Dat vat het mooi samen.
Heb je al veel reacties ontvangen van de deelnemers, Jo?
Jo: Ja, uit de evaluaties halen we dat het enthousiasme en de leerbereidheid groot is bij leidinggevenden. Ze geven aan de extra ondersteuning te appreciëren en met de tips die ze kregen ook effectief in de praktijk mee aan de slag te kunnen. Dat laatste is uiteraard heel belangrijk.
Bedankt voor dit gesprek en nog veel succes met het traject